Een beetje geschiedenis
De oorsprong van frieten is zonder twijfel bepaald door de komst en de exploitatie van de aardappel in onze regionen. In tegenstelling tot wat men zou kunnen denken, is deze laatste niet afkomstig uit ons land en zelfs niet uit ons continent! Pas in de 16e eeuw werd dit knolgewas meegebracht door de Spanjaarden tijdens hun expedities naar Latijns-Amerika en verscheen daarmee in onze streken.
De uitwas groeide niet in de grond en was niet zo succesvol als tegenwoordig, omdat hij voornamelijk als veevoeder werd gebruikt.
De "friet" werd in de loop der jaren veel verschillende bereidingswijzen toegekend, terwijl ze oorspronkelijk in schijfjes op de kachel werd klaargemaakt. Toendertijd nog aardappelbeignets genaamd, werden ze aan het eind van de 18e eeuw voor het eerst in vet gedompeld, wat meteen op bijoogst werd onthaald. Sommigen schrijven deze bereidingswijze toe aan de Parijzenaars, anderen aan de bewoners van de oevers van onze Maas. Nog ver verwijderd van de moderne frieten zoals we die nu kennen, zal deze bereidingswijze razendsnel populair worden.
De toepassing en evolutie ervan in ons land, zelfs tot op het punt dat het als een nationaal gerecht wordt beschouwd, zal snel leiden tot de uiteindelijke versie zoals wij die nu kennen, namelijk de langwerpige, rechthoekige frieten. Gezien de Belgische friet al tientallen jaren in talloze frituren en etablissementen wordt verkocht, willen veel Belgen dat de oorsprong ervan wereldwijd wordt erkend. Daarom heeft Belviva een petitie gelanceerd met de eenvoudige slogan "Make fries Belgian again!", om de oorsprong van deze in het land van Uncle Sam gebruikte aberratie recht te zetten.
Bereidingsgeheimen
Nu je de oorsprong van frieten kent, realiseert je zich wellicht dat zij niet van de ene dag op de andere zijn uitgevonden. De gastronomie heeft enige tijd nodig gehad om de beste bereidingswijze te ontdekken en een resultaat te verkrijgen dat even knapperig als smakelijk is.
Als je zich wilt houden aan de oorsprong van de friet en van A tot Z zelf frieten wilt maken thuis, volg dan het deskundige advies van het Frietmuseum, een must als je in Brugge vertoeft:
- De keuze van de aardappel is belangrijk. Kies een soort die geschikt is om te frituren, zoals bintjes.
- Schil de aardappelen en spoel ze goed af. Begin daarbij met de zijkanten en probeer een rechthoek te vormen. Snijd de aardappel vervolgens in plakken van +/- 0,5 cm in de lengte en snijd ze in staafjes.
- Als je ervoor hebt gekozen fijne allumettes te snijden, kunt je ze beter snel afspoelen. Dit om te voorkomen dat ze tijdens het bakken aan elkaar kleven. Laat uw frieten uitlekken op een papieren doekje.
- Kies voor ongeraffineerd bakvet zoals "ossenwit". Denk eraan na elke bereiding eventuele resten uit de olie te verwijderen en uw bakvet regelmatig te vervangen (idealiter om de 10 bereidingen). Meng geen oud vet met vers vet.
- Zorg ervoor dat het mandje niet overvol is, zodat alle frieten in het vet baden. Bak in twee fasen: bak de frieten voor op 160 °C en laat ze vervolgens 1 tot 2 minuten rusten. Bak ze daarna een laatste keer bakken op 175 °C. De frieten moeten goudgeel gebakken zijn.
- Haal het mandje uit de frituurpan en laat het +/- 30 seconden uitlekken. Denk eraan uw frieten te kruiden voor het serveren.
Als je geen tijd of zin hebt om zelf frieten te maken, probeer dan eens diepvriesfrieten! Belviva biedt een ruim aanbod, van royale Belgische frieten met een breed, onregelmatig snijvlak tot fijne, knapperige sprietjes van frietjes. Maak je vooral geen zorgen over hun smaak of oorsprong, onze frieten zijn gemaakt van de meest kwalitatieve Belgische aardappelen uit duurzame bronnen. Wilt je frieten bakken zonder friteuse? Geen probleem. Ontdek ons assortiment frieten om in de oven of airfryer te bakken.
De evolutie van een erfgoed
Ook al is de Belgische oorsprong van de friet niet zeker, ze maakt nu deel uit van ons culinair erfgoed en wordt zelfs door de Federatie Wallonië-Brussel en de Vlaamse Gemeenschap erkend als onroerend erfgoed.
Maar België wil nog verder gaan door de friet te laten erkennen als deel van het cultureel en onroerend erfgoed van de UNESCO.
Wist je dat de Federatie Wallonië-Brussel in 2016 al bij al 2000 frituren telde en dat in België de Nationale Beroepsvereniging voor Frituuruitbaters in het leven werd geroepen? Aarzel niet en bezoek hun website om kennis te maken met de Frietkot-Raad of de Nationale Unie der Gouden Frietzak. Je zult snel merken dat frieten in België zeer ernstig worden genomen.
Oorspronkelijk verkocht als apart gerecht en gepopulariseerd door frituren, heeft de friet zich snel gevestigd als een supplement bij vele bereidingen.
En hierbij denken we niet alleen aan klassiekers zoals de wereldberoemde hamburger met friet of de gewaardeerde fish and chips. Frieten komen ook tot hun recht bij volwaardige gerechten, zoals het smakelijke Vlaamse stoofvlees of zelfs vol-au-vent. En het blijft niet bij de traditionele aardappelfriet van onze regionen. Veel amateurs en koks geven tegenwoordig de voorkeur aan de lichtzoete smaak van de zoete aardappel die tot frieten wordt verwerkt als supplement bij vlees- en visbereidingen. Of de originele kruiding om een pittige en originele draai aan de frieten te geven, zoals bij onze frieten met paprika.
Zoals je ziet, krijgt de geschiedenis van de friet vooral vorm door haar evolutie en het einde is nog niet eens in zicht!